Darowizna, często wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od spadków i darowizn. Na szczęście, polskie przepisy przewidują możliwość skorzystania ze zwolnienia, jeśli spełnione zostaną określone warunki. Kluczowe znaczenie ma sposób przekazania środków, termin zgłoszenia oraz pokrewieństwo między darczyńcą a obdarowanym. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy darowizna może być zwolniona z podatku i na co warto zwrócić uwagę, aby uniknąć niepotrzebnych kosztów.
Zwolnienia z podatku od darowizny
Zwolnienia z podatku od darowizny są możliwe w określonych przypadkach, głównie dla najbliższej rodziny. Aby skorzystać ze zwolnienia, obdarowany musi otrzymać środki pieniężne bezpośrednio na rachunek płatniczy od darczyńcy, a nie w gotówce, oraz zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Zwolnienie przysługuje w tzw. zerowej grupie podatkowej, obejmującej małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodziców, dziadków), pasierbów, rodzeństwo, ojczyma i macochę.
Ponadto darowizna przeznaczona na cele mieszkaniowe lub gospodarstwo rolne może być zwolniona z podatku, o ile spełnione zostaną określone warunki. Ważne jest także, aby wartość darowizny nie przekraczała kwot wolnych od podatku dla poszczególnych grup podatkowych w okresie 5 lat poprzedzających ostatnie nabycie, co pozwala uniknąć opodatkowania.
Kiedy darowizna podlega opodatkowaniu?
Czy darowizna zawsze musi być opodatkowana? Jeśli nabyłeś własność rzeczy lub praw majątkowych na terytorium Polski w drodze:
- darowizny,
- polecenia darczyńcy,
otrzymany przez Ciebie majątek podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednak istnieją określone przypadki, w których można skorzystać ze zwolnienia od podatku.
Sprawdź, czy Twoja darowizna podlega opodatkowaniu
Podatek od spadków i darowizn obowiązuje, jeśli wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tego samego zbywcy w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza określone limity:
- 36 120 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej,
- 27 090 zł – dla osób należących do II grupy podatkowej,
- 5733 zł – dla osób należących do III grupy podatkowej.
Jeśli wartość darowizny nie przekracza tych progów, podatnik nie musi zapłacić podatku.
Zwolnienie od podatku dla najbliższej rodziny
Zwolnienia od podatku od spadków i darowizn dotyczą najbliższej rodziny. Aby skorzystać ze zwolnienia, konieczne jest:
- Otrzymanie darowizny od osoby należącej do zerowej grupy podatkowej (małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, ojczym, macocha).
- Złożenie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych w urzędzie skarbowym na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
- Udokumentowanie darowizny, jeśli jest to darowizna pieniężna, poprzez dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Pułapki podatkowe przy darowiznach pieniężnych
W ostatnich latach fiskus zaostrzył stanowisko w sprawie darowizn pieniężnych. Aby skorzystać ze zwolnienia, konieczne jest, aby darczyńca dokonał przelewu bezpośrednio na rachunek płatniczy nabywcy. Jeśli obdarowany otrzyma gotówkę i sam wpłaci ją na swoje konto, zwolnienie nie przysługuje.
Podobny problem występuje w przypadku zakupu nieruchomości. Jeśli darczyńca wpłaci pieniądze bezpośrednio na konto sprzedającego, zamiast przekazać je na rachunek nabywcy, zwolnienie od podatku może nie mieć zastosowania.
Jakie dokumenty należy złożyć w urzędzie skarbowym?
Jeśli wartość darowizny przekracza kwotę wolną od podatku, konieczne jest złożenie zeznania podatkowego SD-3 do właściwego urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Do zgłoszenia należy dołączyć dokumenty potwierdzające nabycie spadku lub darowizny, w tym:
- umowę darowizny,
- dowód przekazania środków (np. potwierdzenie przelewu na rachunek płatniczy),
- dokumenty potwierdzające własność rzeczy lub praw majątkowych.
Gdzie i jak złożyć dokumenty?
Dokumenty można złożyć:
- Elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy w zakładce e-Deklaracje,
- Elektronicznie w usłudze e-Deklaracje, podpisując je danymi autoryzacyjnymi lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
- Papierowo we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym lub za pośrednictwem operatora pocztowego.
Termin zapłaty podatku
Podatek należy wpłacić w terminie 14 dni od otrzymania decyzji z ustaloną kwotą podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Można to zrobić również za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego.
Darowizna polegająca na wpłacie gotówki na rachunek bankowy Obdarowanego również może być zwolniona z podatku
Wpłata przez Darczyńcę środków finansowych w postaci gotówki w banku bezpośrednio na rachunek bankowy obdarowanego Wnioskodawcy, a następnie zgłoszenie tego faktu w terminie 6 miesięcy od dnia przekazania środków właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, Wnioskodawca wypełni łącznie przesłanki z art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy uprawniające do zwolnienia z podatku nabycia środków finansowych?
Tak stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 28.10.2024 roku.
W uzasadnieniu argumentował, że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie wymagają by otrzymanie środków pieniężnych musiało nastąpić w drodze przelewu bankowego. Dla skorzystania ze zwolnienia istotne jest bowiem właściwe udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek nabywcy. Tym samym, darowizna środków pieniężnych poprzez wpłatę gotówki przez darczyńcę na rachunek nabywcy również będzie dopuszczalna, o ile zostanie właściwie udokumentowana. Jak wyjaśniono już wcześniej fundamentalne znaczenie ma identyfikacja stron umowy, czyli udokumentowanie kto faktycznie dokonał wpłaty na rachunek nabywcy.
Skoro zatem wpłaty środków pieniężnych na Pana konto bankowe dokona Pana ojciec to z dowodu przekazania będzie wynikało, że to Pana ojciec jako darczyńca dokonał wpłaty. Wpłata od Pana ojca (darczyńcy) zostanie udokumentowana dowodem przekazania na Pana rachunek (rachunek nabywcy).
Mając zatem na uwadze powyższe wyjaśnienia, otrzymana darowizna będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, ponieważ w terminie 6 miesięcy od dnia wpływu środków pieniężnych na konto, zgłosi Pan właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego otrzymanie darowizny od ojca i nabycie darowizny zostanie właściwie udokumentowane.
0111-KDIB2-2.4015.158.2024.1.KK – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 28.10.2024 r.
Podsumowanie
Zwolnienia od podatku od spadków i darowizn mogą uchronić podatnika przed koniecznością zapłaty podatku, ale wymagają spełnienia ściśle określonych warunków. Kluczowe jest zgłoszenie darowizny w odpowiednim terminie, jej udokumentowanie oraz sposób przekazania środków. Jeśli darowizna przekracza kwoty wolne od podatku, należy pamiętać o złożeniu odpowiednich formularzy do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Jeśli szukasz wykwalifikowanych księgowych, koniecznie sprawdź ofertę naszego biura rachunkowego Pawłowscy – zapewniamy rzetelną obsługę i pełne wsparcie dla Twojego biznesu!